Is er een verband tussen intelligentie en persoonlijkheid?

Zijn slimme mensen anders?

Zijn slimme mensen aardiger, succesvoller en leuker? Of is er helemaal geen verband tussen intelligentie en persoonlijkheid? Lange tijd werden intelligentie en persoonlijkheid als twee losstaande eigenschappen gezien die niets met elkaar te maken hadden. Recenter onderzoek toont aan dat er wel een verband bestaat tussen intelligentie en persoonlijkheid. Wetenschappers gebruikten de big five persoonlijkheidstheorie om een samenhang te onderzoeken. Deze theorie laat zien dat je mensen kunt omschrijven op basis van vijf persoonlijkheidskenmerken. Deze zijn openheid (meet onder andere creativiteit), vriendelijkheid, extraversie, ordelijkheid en emotionele stabiliteit. De gevonden samenhang is niet heel groot, maar toch blijken er wel kleine verbanden te bestaan. Vooral mensen die hoger scoren op de schaal openheid lijken soms ook hoger te scoren op een IQ test. En met een IQ test probeer je weer inzicht te krijgen in iemands intelligentieniveau.

Zijn slimme mensen creatiever?

Het antwoord op deze vraag is: Ja en nee. Creativiteit is een van de aspecten die wordt gemeten met de schaal openheid. De schaal openheid meet ook of mensen een rijke fantasie hebben, van kunst en cultuur houden, open staan voor verandering en intellectueel uitgedaagd willen worden. Het zijn vooral de mensen die intellectueel uitgedaagd willen worden die ook hoger scoren op IQ testen. Zij houden ervan om complexe problemen op te lossen, houden ervan om te filosoferen en over dingen na te denken, willen weten hoe dingen in elkaar steken, hebben een rijke woordenschat en zitten over het algemeen vol ideeën. Andere kenmerken van openheid, zoals maken van mooie dingen, genieten van kunst en het ervaren van schoonheid hangen veel minder sterk samen met IQ.

 

Zijn slimme mensen vriendelijker?

Het antwoord op deze vraag is: Heel soms. Er is geen duidelijk verband tussen vriendelijkheid en intelligentie. Vriendelijkheid laat bijvoorbeeld zien of mensen graag andere mensen helpen, bescheiden zijn, vertrouwen hebben in anderen of nooit iemand bedriegen. Deze aspecten blijken niet of nauwelijks samen te hangen met intelligentie. Maar als iemand zich agressief opstelt, kan dat te maken hebben met zijn of haar intelligentie. Mensen met een lagere intelligentie kunnen sneller gefrustreerd raken en daardoor sneller agressief worden.

 

Zijn slimme mensen extraverter?

Het antwoord op deze vraag is: Nee. Lange tijd werd gedacht dat er een klein en positief verbad was tussen extraversie en intelligentie. Maar recenter onderzoeken laten geen duidelijke samenhang zien tussen het feit of iemand extravert of introvert is en zijn of haar score op een IQ test.

 

Zijn slimme mensen ordelijker?

Het antwoord op deze vraag is: Nee. Mensen die heel ordelijk zijn, komen op tijd, hebben een opgeruimd bureau, maken plannen en houden zich daaraan. Sommige psychologen dachten altijd dat er een negatief verband was tussen ordelijkheid en IQ. Want door een goede planning konden mensen hun lagere intelligentie verbergen. Maar recent onderzoek laat geen duidelijk verband zien tussen ordelijkheid en IQ.

 

Zijn slimme mensen emotioneel stabieler?

Het antwoord op deze vaag is: Soms lijkt dat zo. Mensen die minder kalm zijn, hebben vaker last van faalangst. Met faalangst presteer je minder goed omdat je bang bent om te falen. Hierdoor presteer je minder goed dan dat je zou presteren zonder die angst. Een goed voorbeeld hiervan is spreekangst. Mensen met faalangst kunnen dus ook minder goed presteren op een IQ test. Ze lijken daardoor minder intelligent dan dat ze in werkelijkheid zijn.

 

Een IQ test zegt heel weinig over iemands persoonlijkheid

Conclusie, met een IQ test kan je dus bijna geen uitspraak doen over iemands persoonlijkheid. De kans is alleen wat groter dat iemand met een hoge score op een IQ test ook hoger scoort op bepaalde aspecten uit de schaal openheid. Slimme mensen zijn dus niet per se empathisch, redelijker, ordelijker, kalmer of socialer. IQ testen hebben dus vooral een voorspellende waarde over iemands cognitieve capaciteiten. Anders gezegd. Met een IQ test probeer je er vooral achter te komen hoe slim iemand is ten opzichte van anderen. En dat is al moeilijk genoeg om te meten.

Wel zijn er steeds vaker onderzoeken die een opvallend verband laten zien tussen specifieke eigenschappen en intelligentie. Het gaat dan om een mogelijke samenhang tussen bijvoorbeeld angst en intelligentie of het feit dat bescheidenheid soms kan duiden op een hogere intelligentie. Dit soort onderzoeken doen dan geen uitspraak over de samenhang tussen iemands persoonlijkheid en IQ maar laten zien dat zeer specifieke gedragingen of verschijnselen kunnen wijzen op een hoog intelligentieniveau.

Benieuwd hoe jij scoort op een IQ test? Doe dan de IQ test van Mensa Noorwegen.