Er is een duidelijk verband tussen IQ en opleiding. Nu is dit verband wel minder groot dan veel mensen zullen denken. Het blijkt bijvoorbeeld dat er qua IQ-scores veel overlap is tussen mensen met een mbo-opleiding en universitaire opleiding. In onderstaande tabel kan je zien wat de gemiddelde IQ-score per opleidingsniveau is.
Veel overlap tussen opleidingsniveaus
In bovenstaande tabel zijn de gemiddelde weergegeven per opleidingsniveau. Maar er blijkt veel overlap te zijn tussen opleidingsniveaus. Er zijn bijvoorbeeld veel studenten op het mbo die qua IQ-score ook prima op een universiteit zouden kunnen zitten. Dit wordt duidelijk gemaakt in onderstaande normaalverdeling. Een normaalverdeling is een grafische weergave van een verdeling van een bepaalde populatie. Onderstaande figuur geeft de verdeling van de totale beroepsbevolking (dus alle mensen die werken of willen werken tussen de 18 en 67 jaar) weer. De meeste mensen hebben een IQ van rond de 100. En er zijn maar weinig mensen (2,5%) die een IQ van 130 of meer hebben.
Het gemiddelde IQ van een mbo’er is dus 100. Dat betekent dat de helft van de mbo’ers een IQ heeft dat lager is dan 100. De andere helft van de studenten op een mbo heeft een hoger IQ. Bij studenten op een universiteit is het gemiddelde IQ 115. Ook voor deze groep geldt dat er studenten zijn die lager scoren dan het gemiddelde. In de normaalverdeling is heel goed zichtbaar dat er qua IQ een grote overlap is tussen studenten op een universiteit en het middelbaar onderwijs. Studenten in het hbo zitten hier weer tussenin.
Het verschil tussen studenten op het mbo en de universiteit is dus veel minder absoluut dan veel mensen denken. Er zijn genoeg studenten op het mbo die qua IQ prima op een universiteit zouden kunnen rondlopen. Nu is IQ niet de enige maatstaf voor een studiekeuze. Er zullen genoeg studenten zijn met een hoge IQ-score die graag een opleiding tot meubelmaker op het mbo volgen. En voor een succesvolle studie op de universiteit is het bijvoorbeeld ook heel belangrijk dat je zelfstandig kunt studeren en over voldoende doorzettingsvermogen beschikt. Eigenschappen die je bijvoorbeeld niet kunt meten met een IQ test. Want uit diverse onderzoeken blijkt dat het verband tussen IQ en persoonlijkheid niet heel groot is. Dat verklaar wellicht ook de grote overlap tussen de verschillende opleidingsniveaus en IQ.