Intelligentie gaat in de huidige samenleving gepaard met een groot scala aan vooroordelen. Is het namelijk niet een automatisch gegeven dat een hoog IQ gelijk staat aan succes? Dat de ‘slimste’ mensen een hoog opleidingsniveau hebben, meteen de hoogste startersfunctie scoren en er uiteindelijk financieel beter voor staan. Toch…?
In dit artikel duiken we in het vooroordeel dat samen gaat met het gemiddeld salaris: wat valt er in Nederland te zeggen over een mogelijk verband tussen intelligentie en hoogte van het inkomen?
IQ en opleidingsniveau
We spraken er in een eerder artikel al uitgebreid over: de gemiddelde IQ-scores per opleidingsniveau, van MBO-opleiding tot universitaire studie.
Samenvattend blijkt er veel meer overlap, en een minder groot verband, dan je wellicht zou denken. De universiteit zit niet per definitie vol met enkel hoogbegaafden en op een ROC lopen volop studenten rond die qua IQ-score prima op het WO zouden passen.
We moeten hier vooral niet in vergeten dat IQ-score niet de enige, of misschien zelfs niet de belangrijkste, factor is waarop mensen hun loopbaan of opleiding baseren. Motivatie en doorzettingsvermogen, omgeving en zelfs familieachtergrond zijn enkele andere significante factoren.
Vergeet ook niet ‘toeval’ in deze rekensom. Je kunt maar net het geluk hebben in jouw eerste studenten bijbaan de ideale match bij een mooi bedrijf te treffen. Je zou de eerste niet zijn die bij een data entry bijbaan blijft plakken en uiteindelijk doorgroeit in hogere functies. Opleiding zegt dan niet altijd meer iets.
Hoe belangrijk is mijn opleidingsniveau voor mijn salaris?
Opleidingsniveau is onlosmakelijk verbonden met carrièrepad en daarmee inkomen. Cijfers van het CBS tonen: studeren loont. Vorig decennium lag het gemiddeld inkomen van mbo’ers met 25 duizend euro per jaar significant lager dan het gemiddeld inkomen van iemand met een universitaire studie á 50 duizend per jaar.
Ook komt het bij hoger opgeleiden vaker voor voor dat zij een zeer hoog verzamelinkomen hebben. Van de wetenschappelijk opgeleiden heeft 8% een verzamelinkomen boven een ton. Onder mbo’ers was dit 1 procent.
Intelligentie, IQ en inkomen
Met een omweg is via bovenstaande gegevens al veel bekend. Maar nu rest de grote vraag… wat heeft intelligentie direct voor invloed op het gemiddelde inkomen? Om hier gedegen uitspraken over te doen, lijkt voor de Nederlandse arbeidsmarkt echter onvoldoende recent onderzoek gedaan.
Wel kunnen we kijken naar onderzoek dat hier naar gedaan is op de Ohio State University in Colombus, de Verenigde Staten in 2007. Hierbij werd persoonlijke financiële gegevens van 7500 personen tussen de 33 en 41 jaar geanalyseerd. Een flinke klus en niet in de minste plaats privacygevoelig, dat in Nederland nog geen evenbeeld kent.
Het Amerikaanse onderzoek zag inderdaad een link tussen hoger inkomen en hogere intelligentie. “Ieder punt dat een persoon hoger scoort bij een IQ test, is gelinkt aan $202 tot $616 meer inkomen per jaar”, aldus onderzoeker Jay Zagorsky.
Bijvoorbeeld: iemand met een IQ-score van 130 (dat in de top 2% valt), verdient gemiddeld $12.000 per jaar meer dan iemand met een IQ-score van 100.
Waterdicht is dit onderzoek echter niet. Zo bleek dat mensen die van hun partner zijn gescheiden circa $9.600 minder vermogen hadden. Een leven veel sigaretten gerookt? Dan was er gemiddeld $11.000 minder vermogen te zien. De vraagt rest of deze externe keuzes het verschil in rijkdom meer verklaren dan een IQ-score. Het lijkt erop van wel. Dus IQ zegt niet alles over jouw verdiencapaciteit.