Bij het werven en selecteren van managers geldt over het algemeen, hoe slimmer een manager, hoe beter. Maar de vraag is of dit terecht is. Want het blijkt dat managers die te slim zijn, helemaal geen goede leiders zijn. Hoe zit dat nu precies?
Een goede manager is niet al te slim
In zijn colomn in de NRC zei Ben Tiggelaar al; ”Niemand wil een té slimme manager.” Hij verwees hierbij naar een onderzoek van John Antonakis van de Universiteit van Lausanne. John en zijn collega-onderzoekers stelden vast dat een IQ van meer dan 128 punten over het algemeen leidt tot slechtere managementvaardigheden. De onderzoekers bekeken het IQ van managers en hoe zij het in de ogen van hun medewerkers als leider functioneerden. Wat bleek. Hoe slimmer de manager, hoe beter deze het deed als leider. Tot een IQ van 120 punten en bij 128 punten of meer daalden de leiderschapskwaliteiten van de managers.
De ideale manager is iets slimmer dan de groep waaraan leiding wordt gegeven
De ideale manager is dus wel slim, maar niet te slim. De onderzoekers concludeerden dat managers iets slimmer moeten zijn dan de groep waaraan zij leidinggeven. Maar ze moeten vooral niet veel te slim zijn. Dus een eigenaar van een hoveniersbedrijf die leidinggeeft aan hoveniers hoeft als leider een minder hoog IQ te hebben dan een manager bij een hightech chipmachinefabrikant als ASML waar het gemiddeld opleidingsniveau van de werknemers over het algemeen een stuk hoger zal zijn. Maar ook voor deze manager zal gelden dat een te hoog IQ kan leiden tot minder goede leiderschapskwaliteiten. Een van de oorzaken is volgens de onderzoekers dat zeer intelligente leiders de neiging hebben complex te communiceren. Dat maakt ze afstandelijk en minder inspirerend. Een zeer slimme leider kan al snel te intellectueel overkomen waardoor deze zichzelf buiten de groep plaatst.
Goede werknemers promovoren tot manager is niet altijd een goed idee
Bij veel organisaties komen werknemers die inhoudelijk zeer goed zijn, sneller in aanmerking voor een managementfunctie. De vraag is, of dit altijd goed zal uitpakken. Als iemand heel goed is in zijn of haar werk, kan dat duiden op een hoog IQ. Voor de inhoud van het werk kan dat zeer relevant zijn. Maar is iemands intelligentieniveau ook goed voor de taken als manager? Organisaties zouden bij hun personeelsbeleid rekening moeten houden met het intelligentieniveau van de manager. Is deze niet te hoog en is de afstand tussen het werk- en denkniveau van de manager en werknemers niet te groot?
